De glans van goud
Leo Louwerse - ABN Amro Bank Senior beleggingsadviseur

Regelmatig krijgen we vragen over de aankoop van goud in de beleggingsportefeuille. Vaak in verband met potentiële politieke spanningen. In tijden van inflatie en grote politieke onzekerheid bewijst goud zich vaak als een liquide en 'veilige' belegging. De beslissing om te kopen is voor veel beleggers op dit moment echter niet gemakkelijk. Het goud staat namelijk historisch hoog: rond de USD 670,- per troy ounce. Speculatie? Of ligt er een stevig fundament in de markt? Recent stond in de Financial Times dat China zijn buitenlandse reserves, momenteel ruim 1.000 miljard dollar, actiever wil gaan beheren. Momenteel wordt een groot deel in Amerikaanse overheidsobligaties belegd, maar financiële markten vragen zich al enige tijd af of China hiermee wil doorgaan. Niet alleen wordt de belegging erg éénzijdig, ook het dollarrisico wordt groot. Welke alternatieven heeft China? Een belangrijk criterium is dat China zijn reserves liquide wil houden om uiteindelijk in de infrastructuur van het eigen land te kunnen investeren. Diversificatie naar andere valuta ligt dan voor de hand. Naar de euro bijvoorbeeld, maar ook naar goud. De ervaring leert namelijk dat de prijs van goud de neiging heeft op te lopen als de dollar verzwakt. Sinds de prijsstijgingen van de grondstoffen en de enorme exportgroei vanuit Azië naar de rest van de wereld, is China niet meer het enige land dat beschikt over enorme dollarreserves en nog bescheiden goudreserves. Wat te denken van Rusland, India, het Midden-Oosten en Latijns-Amerika? Als deze landen ook maar een deel van hun groeiende monetaire reserves in goud willen omzetten, ligt er de komende tijd een stevige vraag naar goud in de markt. Zo krijgt goud als belegging meer glans.

Tevreden met tien procent?
Martien Sponselee - Fortis bank Senior beleggingsadviseur

Wie is er niet tevreden met een procent of tien aan rendement? Alleen het vermelden van een rendement van tien procent is niet voldoende om te bepalen of ik blij moet zijn of niet. Wanneer de relevante benchmark 8 procent deed ben ik een gelukkig man. Als de benchmark een resultaat van 20 procent liet zien in dezelfde periode is er genoeg reden om mijn belegging eens goed tegen het licht te houden. Dit verschijnsel heet relatieve performance. Bij deze vergelijking is het ook van belang het risico mee te wegen. Risico's nemen is niet erg wanneer die zich vertalen in een hoger rendement. Hoe moet je dan bijvoorbeeld een beleggingsfonds beoordelen? Het antwoord is redelijk eenvoudig. Van elk beleggingsfonds zijn een aantal kengetallen bekend, zoals de tracking error, information-ratio en de Sharpe-ratio. Nu is deze laatste een aardige graadmeter om te bepalen hoe goed een fonds is. De Sharpe-ratio is een getal dat laat zien of de fondsbeheerder in staat is geweest extra risico om te zetten in extra rendement. Hoe hoger de Sharpe-ratio, des te beter de fondsbeheerder dit in de vingers heeft. Meer risico nemen moet namelijk zoveel mogelijk beloond worden met rendement. Wanneer dit niet lukt, heb je een fonds met een hoger risico dan gewenst en wellicht een tegenvallend resultaat. Vergelijk wel fondsen in dezelfde categorie, dus geen aandelen met obligaties. Deze twee categorieën hebben van huis uit al een verschillend risicoprofiel. De Sharpe-ratio is één van de hulpmiddelen om tot een verantwoorde keuze te komen.

Rendement en Risico
Arian Bakker ING bank Hoofd beleggen

Het is inmiddels vier jaar geleden dat de aandelenmarkten het wereldwijd herstel inzetten, na de crash in de jaren 2001 en 2002. Sindsdien is het gemiddeld jaarrendement ongeveer 17% in euro. Sectoraal gezien rendeerde de sector Basismaterialen het beste met bijna 28% per jaar en de sector Gezondheidszorg het slechtste met circa 9% per jaar. Vanuit beleggingsperspectief is echter niet alleen het gerealiseerde rendement van belang. Ook het risico waarmee dit gepaard ging, is van grote betekenis. Risico kan onder andere worden gemeten aan de hand van de beweeglijkheid van de rendementen in de tijd, ook wel volatiliteit genoemd. De waarde van een hoog rendement over een bepaalde periode is betrekkelijker naarmate dit gepaard is gegaan met een hoge volatiliteit. Wat betreft de verhoudingen tussen de sectoren kunnen we dan een paar interessante waarnemingen doen. Zo blijkt het hoogste rendement van de sector Basismaterialen gepaard te zijn gegaan met een hoger risico. Rekening houdend hiermee blijkt de sector Nutsbedrijven het interessantst in de gegeven periode. Verder is het rendement van de sector Energie het op twee na hoogste geweest, maar deze sector had ook het op een na hoogste risico. Zo bezien waren de sectoren Financiële waarden en Industriële waarden interessanter. Van een dergelijke compensatie van lagere rendementen door een lager risico was duidelijk geen sprake in de sectoren Gezondheidszorg en Informatietechnologie. Deze laatste sector had zelfs het hoogste risico van alle sectoren, maar ook een van de laagste rendementen.

De kosten van de klimaatverandering
Cor Wijtvliet - F. van Lanschotbankiers Senior beleggingsanalist

Je kunt het er inhoudelijk mee eens zijn of niet, maar dat zal weinig baten. Het recente VN- rapport over het klimaat zal grote invloed hebben op de richting van onze economie in de komende decennia. De kosten zullen in ieder geval hoog zijn. De kosten voor het bestrijden van de gevolgen van de temperatuurstijging kunnen al snel 3% van het bruto nationaal product (BNP) van de wereld bedragen. Daarbij komen dan nog de kosten die gemoeid zijn met het beheersen van de uitstoot van CO2. Die kunnen oplopen tot 5% van het wereldwijde BNP. Volgens sommigen zijn er ook baten wanneer we erin slagen de uitstoot naar een verantwoord niveau te brengen, zij schatten zo'n 2% van het BNP. De te verwachten koerswijzigingen op macroniveau werken natuurlijk door op microniveau en zijn van grote invloed op het bedrijfsleven. Ondernemingen moeten er rekening mee houden dat een daadwerkelijke klimaatverandering de waarde van hun product of dienst kan aantasten, en hetzelfde kan geschieden door wijzigingen in het overheidsbeleid. Te denken valt aan veranderende regelgeving waardoor competitieve verhoudingen omslaan. Welke sectoren zijn het meest gevoelig voor alles wat met klimaatverandering te maken heeft? Nutsbedrijven, uiteraard, maar ook de mijnbouw- en de energiesector. Het is aannemelijk dat de bouwsector er nadrukkelijk mee te maken krijgt, evenals de onroerendgoedsector. En natuurlijk ondervinden de farmaceutische industrie en de verzekeringssector er direct de gevolgen van. Van een win-winsituatie is voorlopig geen sprake. Van Lanschot Bankiers is positief over Akzo Nobel, ASMi, Nutreco, Crucell, USG People en Fugro

Beleggingspolissen en de Nederlandse (bank)verzekeraars
Paul Koole - Rabobank Beveland Senior beleggingsspecialist

Beleggingspolissen zijn de laatste maanden volop in het nieuws. Verzekeraars krijgen het verwijt dat de kosten van een beleggingsverzekering te hoog zijn en door gebrek aan transparantie verborgen zouden blijven voor de consument. Wat is de impact van eventuele schadeclaims op de koersen van Nederlandse (bank)verzekeraars? Researchbureau IRIS heeft een onderzoek gedaan naar de impact. Van 1993 tot en met 2005 zijn in Nederland in totaal 6,3 miljoen polissen verkocht, waarvan 25% beleggingspolissen. IRIS schat het basisbedrag van periodiek betaalde premies over de periode 1999 tot en met 2005 tussen 15 en 20 miljard euro. Aan de hand van deze gegevens is ervan uitgegaan dat tussen de 5% en 20% vergoeding wordt betaald. De impact voor de Nederlandse (bank)verzekeraars varieert op basis van deze aannames tussen 250 miljoen en 3 miljard euro. Dit lijkt veel, maar is op basis van de gezamenlijke marktkapitalisatie van 190 miljard euro niet van dien aard dat er een substantiële schade kan worden aangericht. SNS Reaal is het meest gevoelig en ABN Amro nagenoeg ongevoelig. In oktober 2006 hebben de koersen een underperformance laten zien die vergelijkbaar is met het ingeschatte risico. Het lijkt er dus op dat de markt de eventuele schade al heeft ingecalculeerd en dat de uitkomst van deze kwestie weinig negatieve gevolgen voor de (bank)verzekeraars zal hebben. Wij zijn niet negatief gestemd over de financiële sector. Onze favorieten ING en Fortis krijgen van ons een koopaanbeveling.

Michèl Beckers - SNS bank Senior beleggingsadviseur

Iemand die belegt in de asset-categorie aandelen kan dat doen aan de hand van een bepaalde beleggingsstrategie. Een strategie kan gebaseerd zijn op het analyseren van de aandelenmarkt door middel van uitsplitsing in beleggingsstijlen. Onderstaand volgt van 4 stijlen een korte beschrijving, vergezeld van onze "stijlfavoriet": - waarde-aandelen zijn gedurende onzekere perioden een veilige haven. Het neerwaarts risico van deze aandelen is beperkt dankzij de lage koerswinstverhouding en het hoge dividendrendement. DSM is voor 2007 onze favoriet. - stabiele groei-aandelen: binnen deze categorie zoeken we aandelen die een stabiele hoge groei combineren met het behouden van een aantrekkelijke waardering. Van Eriks Group, een aandeel in de industriële sector, hebben we de hoogste verwachting. - speciale bedrijfsmatige acties, herstructurering, overname: Nutreco zal dit jaar, mede ingegeven door het lage renteniveau, haar huidige ruime kaspositie gaan converteren in een substantiële vreemd-vermogenpositie. Aandeelhouders zullen profiteren als dit geëffectueerd wordt door goede overnames, inkoop van eigen aandelen of extra dividenden. - thema-aandelen: deze categorie vertegenwoordigt aandelen die profiteren van een bepaalde lange-termijn trend, zoals de vergrijzing. Onmiskenbaar is ook de trend dat de "normale" olie- en gasexploratie aan land steeds moeilijker en duurder is. SBM Offshore, de wereldwijde leider van "offshore"- olie en gasproduktie-units, zal van laatstgenoemde trend profiteren. De keuze van een of meerdere beleggingsstijlen hangt voornamelijk samen met het verloop van de conjunctuur.