Architect Ernst Joosten.
Foto: Robert van den Berge - het fotoburo

Visitekaartje
De ambitie van een stad rondom de ontwikkeling van een bedrijventerrein is dus belangrijk. Ernst Joosten: "Wil je van een bedrijventerrein in ontwikkeling een visitekaartje maken of kan het je niets schelen. Dat zijn belangrijke vragen die hun weerslag hebben op het aanzien van de stad gedurende een lange periode. Dat is nu eenmaal een wezenskenmerk van architectenwerk. Je kijkt er nog een hele tijd tegenaan. Die ambitie - of het gebrek er aan - zie je overigens ook op microniveau terugkomen. Bij de ontwikkeling van bedrijfspanden speelt zeker hetzelfde thema. In hoeverre laat je het uiterlijk van je bedrijf maatgevend zijn voor de uitstraling die je wilt neerzetten. Ik merk in de praktijk dat veel ondernemers daar helemaal niet over hebben nagedacht. Ik probeer daar toch eigenlijk wel iets aan te doen.

Veel praten met ondernemers; ze proberen te overtuigen van het feit dat de buitenkant van je bedrijf ook de binnenkant presenteert. Maar ook uitleggen dat een fraai ontwerp niet noodzakelijkerwijs meer geld kost. Dat is voor ondernemers natuurlijk belangrijk, want huisvesting van je bedrijf is weliswaar noodzakelijk maar veel sterker dan binnen de particuliere markt speelt hier de economische factor een rol. Huisvesting is een kostenpost die je zo laag mogelijk wilt houden. Ik stel daar tegenover dat een mooi ontwerp effect kan hebben op de presentatie van het bedrijf als geheel. Het toont je identiteit en dat werkt door in hoe klanten naar je kijken. Het gaat om de aandacht die er aan wordt besteed. En langzaam maar zeker zie je op dat vlak dan ook ondernemers wel 'om' gaan."

De keerzijde echter van fraaie bedrijventerreinen met dito bebouwing zijn de afgeleefde, op het oog wat verpauperde kavels. Ernst Joosten rammelt zo de namen uit zijn mouw. "Maar goed, ik begrijp ook wel dat alles rendement moet opleveren en ook bedrijven hebben natuurlijk een levenscyclus. Soms sterven bedrijven een langzame dood, maar een aantal van dit soort ondernemingen op één terrein en het gaat toch stinken."

Infrastructuur
Toch ziet Joosten overheden niet zo snel ingrijpen. "Die processen zijn traag en het is voor de overheid natuurlijk moeilijk om in te grijpen. Dat is ook je functie niet. Het enige dat je mijns inziens op dat vlak als lokale overheid kunt doen is het goed houden van je infrastructuur en zorgdragen voor de aankleding en veiligheid van de openbare ruimte. En dan maar hopen dat er op den duur nieuwe bedrijven komen met meer aandacht voor architectuur. Ook op die manier steekt het elkaar dan weer aan misschien en komt er weer leven in het terrein."

Ernst Joosten is tamelijk hoopvol gestemd over de toekomst van bedrijventerreinen. "Over tien jaar? Ach, je ziet nu al dat productiebedrijven hun werkzaamheden verhuizen naar lage lonen landen. Schoorstenen verdwijnen uit beeld en wat we over houden zijn de schonere ondernemingen. Veel logistiek ook en het soort bedrijf brengt met zich mee dat er meer aandacht zal zijn voor hoe het exterieur er uit ziet. Etaleer wie je bent; het zou best eens kunnen dat het die kant nóg meer op gaat."