Mark Eyskens.

Indien een Europees MKB-bedrijf een nieuwe uitvinding heeft gedaan, dan duurt het vaak twee jaar voordat men definitief een octrooi of licentie krijgt. Het moet namelijk eerst door de bureaucratische Brusselse mallenmolen en ondermeer in eenentwintig talen vertaald worden en door vele juristen van diverse nationaliteiten beoordeeld worden. Deze procedures kosten het MKB veel geld. MKB'ers worden in de Verenigde Staten met open armen ontvangen en vaak is binnen veertien dagen alles rond. Er is dan ook sprake van een MKB-drain naar de Verenigde Staten. Het is belangrijk dat op korte termijn de overheden in Europa gunstigere voorwaarden gaan scheppen voor de MKB-bedrijven. Kijkt men bijvoorbeeld naar de Verenigde Staten, dan blijkt dat de arbeid weinig wordt belast en het kapitaal hoog belast wordt. In Europa is het juist omgekeerd. Kapitaal wordt weinig belast (in veel Europese landen) een arbeid wordt hoog belast. De Overheid moet hier veranderingen in gaan aanbrengen. Op de eerste plaats moet de sociale zekerheid meer selectief worden gemaakt en geconcentreerd op de minder bedeelden. Als men dat politiek niet wil of kan zal men in Europa een hogere BTW, hogere accijnzen en een evenredige 'sociale bijdrage' moeten invoeren die alle inkomens treft. Ook roerend en onroerend bezit zal dan zwaarder belast moeten worden, ten gunste van de belasting op de arbeid. Dit is een van de meest essentiële voorwaarden om Europa concurrerend te maken en om de uitdagingen van de 21e eeuw te kunnen aangaan. Verder pleit hij voor een flexibeler ontslagrecht en de afschaffing van de sectorale CAO's. Door de sectorale CAO's worden grote en kleine bedrijven vaak over één kam geschoren. Ieder bedrijf moet een eigen loonbeleid kunnen vaststellen. Het gaat erom, om een pak op maat te maken dat past bij de grootte en marktpositie van een bedrijf. Wat betreft de opkomst van China, India en de groeiende concurrentie in de EU, wijst hij erop dat de economische groei in deze landen leidt tot meer koopkracht en dus ook tot groei van de export in het Benelux-gebied. Denk aan toerisme, hoogwaardige machines, technologie, ingenieursbureaus, etc. We focussen teveel op de nadelen, terwijl er misschien wel meer voordelen zijn. Tijdens de vele boeiende presentaties die Eyskens geeft voor het Nederlandse bedrijfsleven, gaat hij regelmatig in op de wet van de afnemende relatieve kennis, die in België "de wet van Eyskens" genoemd wordt. Hierin wijst hij er op dat er een groeiende kloof ontstaat tussen wat we moeten kennen en wat we werkelijk kennen. Hij noemt dit de "Knowledge gap". Dit komt omdat de wereld ons dorp geworden is en de aarde omspannen wordt door een steeds wijder verspreid communicatienetwerk, waardoor kennis en informatie bliksemsnel worden doorgegeven. Een waterval van ontdekkingen en uitvindingen overspoelt de wereld en heeft revolutionaire gevolgen voor de wereldeconomie. Om deze "Knowledge gap" op te vangen, zien we steeds meer specialismen ontstaan. Een groeiend aantal mensen weet heel veel over heel weinig, terwijl de helikopterblik steeds meer gaat ontbreken. Om niet vast te lopen, is het belangrijk dat er voldoende mensen zijn die de grote lijnen in de gaten houden alsmede de samenhang der dingen. Er is grote behoefte aan synergetische kennis.

Mark Eyskens pleit daarom voor een revival van de beschavingsgeschiedenis en -filosofie. Juist de geschiedenis van de grote beschavingen én hun terugval, geeft veel wijsheid hoe om te gaan met de hedendaagse problemen. Het onderwijs wordt ook steeds meer afgestemd op vakidiotisme. Studenten worden kistkalveren die middels multiple choice vragen hun kennis regelmatig moeten uitkotsen. Door gebrek aan vakoverschrijdende kennis en de invloed van de "Only bad news is good news"-filosofie van de massamedia, ontstaat steeds meer een menstype dat angstig wordt en geen lef heeft om de uitdagingen van de 21e eeuw aan te gaan. Men mist wijsheid en vlucht in de verkokering van zijn specialisme. Mark Eyskens houdt daarom ook een hartstochtelijk pleidooi voor de herinvoering van beschavingsgeschiedenis en filosofie op alle scholen vanaf de middelbare school. Wat betreft de toekomst is alles afhankelijk van de keuzes die de komende tien jaar gemaakt worden. Dit is cruciaal voor de Europese welvaart. Mark Eyskens ziet op termijn een monetaire unie ontstaan tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten en Canada. We moeten de Britten voorstellen toe te treden tot de Europese Monetaire Unie, met behoud van het Britse pond. Dit veronderstelt een gezamenlijk wisselkoersbeleid tussen de Bank of England en de Europese Centrale Bank. At the end of the day kunnen dan tussen de euro en het pond vaste pariteiten ontstaan. Tegenover de dollar moet een vergelijkbaar beleid worden gevoerd. We moeten starten met een douane-unie tussen de Europese Unie, de Verenigde Staten en Canada, waarbij we ook hier weer een bandbreedte afspreken waarin de euro kan schommelen ten opzichte van de dollar. Gezien de ervaringen in Europa zal dit er uit eindelijk toe leiden, dat ook de dollar en de euro aan elkander worden vast geklikt. Zorgen om de hoge olieprijs zijn overdreven. Momenteel heeft de olie een zelfde reële prijs als in 1981. We moeten echter wel oppassen niet in een conflict te raken met Iran, want dit kan de olieprijs sterk opdrijven en zal leiden tot een oliecrisis vergelijkbaar met de oliecrisis uit 1973. Op korte termijn is de stijging van de olieprijs gevaarlijk, op lange termijn zijn er alleen maar voordelen omdat men dan intensief gaat werken aan alternatieve energiebronnen die dan meer rendabel worden. Zon en windenergie zijn niet echt alternatieven. Een echt alternatief is en blijft kernenergie. Het is dwaas om de kerncentrales af te bouwen, omdat kernstroom veel goedkoper is dan de stroom van de thermische centrales, gebaseerd op energiebronnen als olie. Het gaat erom kernfusie te ontwikkelen op basis van splitsing van deuterium. Dit zit in water en is een onuitputtelijke bron van energie, levert geen milieuproblemen op en is veilig. De 21e eeuw zal de eeuw worden van de energetische revolutie op basis van de fusie van van deuterium-atoomkernen en waterstofenergie zal gebruikt worden voor de aandrijving van auto's. De taalbarrière kan in de toekomst worden afgeschaft door de Nano-technologie. Nieuwe computers met een veel groter vermogen maken gebruik van deze technologie en zijn in voorbereiding. Het grote voordeel hiervan is dat de meeste talen vlot en simultaan in andere talen vertaald kunnen worden en dat tegelijkertijd de eigen taal blijft bestaan. Het zal mogelijk worden om bijvoorbeeld een vertaalcomputer aan te brengen in een piercing, waarbij men als toerist in China meteen de vertaling van de Chinese reisleider in het Nederlands hoort. Het grootste gevaar de komende tien jaar schuilt in het gebrek aan politiek leiderschap. Onder invloed van de massamedia wordt de kiezer de keizer die politiek veel kan gaan bepalen. Het gaat niet om de kwaliteit van het politiek leiderschap, maar het gaat er om welke politicus het beste verkoopt in de media. Politici zullen als een soort peperkoek op de markt worden gebracht. Groot gevaar schuilt hierbij in de groeiende vergrijzing in Europa, waardoor de grijsaard steeds meer stemmen krijgt. De manier waarop momenteel in heel Europa wordt gestaakt voor vervroegde uittreding, hoge pensioenen etc. spreekt boekdelen. De jonge generaties moeten al deze premies opbrengen en krijgen bovendien, omdat ze geringer in aantal zijn, steeds minder invloed op de politiek. Dit werkt zeer verstarrend. Eyskens stelt dat we niet behoefte hebben aan meer kisten maar behoefte hebben aan meer wiegen. Indien Europa onvoldoende doet aan zijn geboortecijfer, zal de uitkomst moeten zijn dat men steeds meer mensen van buiten af binnenhaalt om al het noodzakelijk werk te kunnen verrichten. Belangrijk is dus dat er veel ruimte komt voor de ontplooiing van jonge gezinnen, middels kinderopvang etc. In zijn lange politieke loopbaan heeft hij geleerd, dat het echte nieuws vaak verborgen blijft en niet in de kranten komt. In de loop der jaren is hij het nieuws heel anders gaan bekijken en gaan volgen, omdat de politici in de hele wereld er in slagen achter de schermen beslissingen te nemen die vaak een heel wereldsysteem beïnvloeden. Als voorbeeld noemt hij de tijd van het Russische communisme toen Breznjef de leiding had en Shevarnadze minister van buitenlandse zaken. Deze laatste heeft Eyskens goed gekend. Hij vertelde hem dat hij in 1981 in het kantoor vertoefde van Soeslov, de grote partij-ideoloog. De telefoon ging en het was Breznjef aan de lijn. Die vroeg Soeslov om advies in verband met de uit de hand lopende situatie in Polen waar een zekere Lech Walensa herrie schopte. Soeslov antwoordde daarop, dat een militaire inval in Polen geen goede zaak was maar dat het grootste kwaad zat in de Poolse paus, die moest worden geëlimineerd. Een maand later werd er een moordaanslag gepleegd op paus Johannes-Paulus II te Rome. Was dit toeval.