Gedeputeerde Toine Poppelaars (CDA)

Schaalvergroting
'Een akkerbouwbedrijf is pas vanaf honderd hectare rendabel', rekent Poppelaars. Schaalvergroting is daarom noodzakelijk en ook mogelijk. Immers, veel oudere agrariërs stoppen de komende jaren met hun bedrijf. Als de provincie hun grond voor de land- en tuinbouw wil behouden, is schaalvergroting bij de overblijvende bedrijven een logisch gevolg. Onder meer Tholen en Noord-Beveland lenen zich uitstekend voor grootschalige landbouw. Poppelaars: 'We stimuleren de schaalvergroting in deze gebieden, bijvoorbeeld bij de aankoop van minder geschikte landbouwgrond voor natuurgebieden. We proberen dan de aansluitende goede landbouwgronden zo goed mogelijk te herverkavelen. Ook de inzet van de grondruilbank stimuleert vrijwillige kavelruil.'

Ketenvernieuwing
Naast het stimuleren van schaalvergroting krijgen ook de ketens aandacht van de provincie. Het gaat er daarbij enerzijds om de bestaande ketens te versterken, anderzijds om het importeren van nieuwe, kansrijke ketens. Als voorbeeld voor het eerste noemt Poppelaars de uiensector. 'De uienverwerkende industrie heeft veel afval in de vorm van uienschillen. We zoeken nu samen met de sector naar een manier om dat afval te gebruiken voor energieopwekking. Als dat lukt, versterken we de verwerkende industrie hiermee.' Als voorbeeld van een nieuwe keten wijst Poppelaars op de glastuinbouw die zich in de kanaalzone in Zeeuws-Vlaanderen moet gaan vestigen. 'Het gaat hier om een gebied van zo'n driehonderd hectare, dat duizend tot vijftienhonderd arbeidsplaatsen oplevert. Dat is een belangrijke impuls voor de werkgelegenheid in die regio.'

Verbreding
De provincie heeft ook haar steun toegezegd aan de verbreding van de activiteiten van agrarische bedrijven. Te denken valt aan bijvoorbeeld zorgboerderijen, paardenhouderijen, mini-campings of andere toeristische activiteiten. Het project Vitaal Platteland Zeeland kende de afgelopen jaren tal van dergelijke verbredende projecten financiële ondersteuning toe. Maar steun hoeft niet altijd financieel te zijn, vindt Poppelaars. 'De mogelijkheden voor verbreding van de activiteiten zijn veel ruimer geworden. Vroeger was er een limitatieve lijst van wat mocht, nu niet meer. Zolang agrariërs voldoen aan de eisen van kleinschaligheid, landschappelijke inpassing en vereveningsbijdrage kunnen ze hun gang gaan. Daarnaast hebben we ook veel minder planologische restricties. Het bouwen van appartementen in leegstaande boerenschuren was vroeger bijvoorbeeld aan veel meer regels gebonden dan nu.'

Aquacultuur
Kansen ziet Poppelaars ook op het snijvlak van landbouw en visserij. 'Sommige landbouwgronden in Zeeland verzilten. Je kunt dat als een bedreiging zien, maar ook als een kans. Er zijn tal van mogelijkheden om het zoute water juist te benutten.' Voorbeelden van kansen in aquacultuur heeft Poppelaars te over. 'De mechanische kokkelvisserij in de Waddenzee wordt straks bijvoorbeeld beëindigd. Dat betekent dat daar alternatieven voor moeten worden gezocht. Momenteel lopen er veelbelovende proeven om kokkels te kweken op het land.' De provincie stimuleert ook de zoutwaterlandbouw, waaronder de productie van zeekraal. Martin Scholten, directeur van het Nederlands Instituut voor Visserij Onderzoek, constateerde in 2004 een enorme vraag naar zeegroenten. Die worden nu nog geïmporteerd uit Frankrijk, Zuid-Afrika, Mexico en Chili. En ook over een bedrijf als Topsy Baits in Wilhelminadorp, dat zeeaas produceert op land, is Poppelaars enthousiast. 'Dat bedrijf zoekt op korte termijn een uitbreiding van zo'n honderd hectare. Dat is een heel nieuwe benutting van landbouwgronden.'

Kennis clusteren
Op het gebied van aquacultuur moet Zeeland zich gaan profileren als proeftuin en kenniscentrum, waar innovatieve ondernemers kunnen rekenen op ruimte en faciliteiten. 'Op het gebied van water en schelpdieren is er bijvoorbeeld veel kennis bij verschillende bedrijven en instituten in Yerseke. We zetten ons ervoor in daar meer van dergelijke bedrijven heen te krijgen', aldus Poppelaars. Maar ook op andere terreinen in de landbouw kan kennisontwikkeling en kennisclustering rekenen op zijn steun. 'In de kanaalzone willen we bijvoorbeeld binnen een agro-logistiek park de krachten gaan bundelen met betrekking tot de glastuinbouw. En vanuit het project Vitaal Platteland Zeeland ondersteunen we tal van innoverende en kennisversterkende initiatieven, zoals de realisatie van het Techno Park Zeeland in Schoondijke.'